สมานัตตตา แปลว่า ความเป็นผู้มีตนเสมอต้นเสมอปลาย หมายถึง การวางตัวดีวางตัวเสมอต้นเสมอปลายกับทุกคน การทำตัวให้เป็นคนน่ารัก น่าเคารพนับถือ และน่าให้ความช่วยเหลือร่วมมือ การทำตัวได้เหมาะสมแก่ฐานะ ภาวะ บุคคล เหตุการณ์
ลักษณะนิสัยของผู้มีสมานัตตตา คือ
- ปฏิบัติตัวเหมาะสมกับภาวะที่ตัวเป็น
- เป็นกันเอง ไม่ถือเนื้อถือตัว แต่ไม่ปล่อย
- เข้าหา พูดจาด้วยง่าย
- อ่อนน้อมถ่อมตน แต่เข้มแข็ง หวั่นไหว
สมานัตตตา เป็น สังคหวัตถุ คือ ธรรมเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวใจกันไว้ได้
