พระอริยบุคคลนั้นมีอยู่มาก
ท่านผู้เจริญทั้งหลายได้ทราบแล้วว่า ทุกขนิโรธนั้น หมายถึงการดับตัณหาให้สูญสิ้นขาดไปจากกมลสันดานเป็นสมุจเฉทปหาน การปฏิบัติเพื่อดับตัณหานี้ เป็นกิจแห่งองค์สมเด็จ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทุก ๆ พระองค์ เครื่องมือหรือยุทธวิธีอันจะใช้ดับตัณหาทั้งปวงมิให้บังเกิดอีกต่อไปในภายภาคหน้านั้นคือ มรรคมีองค์ 8 อันประเสริฐ ภาวะที่สิ้นตัณหาสิ้นอาสวกิเลสทั้งปวงนั้น คือการบรรลุซึ่งพระนิพพาน และความหมายประการหนึ่งของนิโรธก็คือพระนิพพานนั่นเอง
บุคคลใดมีจิตมุ่งมั่นอุตสาหะปฏิบัติมรรคมีองค์ 8 ด้วยความพากเพียรยิ่งชีวิต ก็จะสามารถลดละตัณหาในกมลสันดานของตนจนเป็นสมุจเฉทได้ และบรรลุพระอริยผลเป็นอริยบุคคลระดับต่าง ๆ ตามวาสนาบารมีของตน ๆ พระอริยบุคคลผู้เป็นอริยสาวกในพระบวรพุทธศาสนานั้นมีปรากฏอยู่มากมาย เป็นต้นว่า พระอนุพุทธะหรือพระอ สีติมหาสาวก 80 องค์ ตลอดทั้งอรหันต์เถรี ดังมีรายนามปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎกและตำราพุทธศาสตร์ในปัจจุบัน นอกจากนี้ก็ยังมีพระอรหันตขีณาสพ 1,250 รูป ซึ่งเข้าร่วมประชุมใหญ่แห่งพระสาวก อันมีชื่อเรียกว่า จาตุรงคสันนิบาต ณ พระเวฬุวันมหาวิหาร หลังจากพระพุทธองค์ได้ทรงแสดงพระสัทธรรมเทศนา โอวาทปาฏิโมกข์
อนึ่ง ยังมีบุคคลอีกมากมายที่ทุ่มเทชีวิตเจริญมรรคมีองค์ 8 เพราะมีศรัทธาเชื่อมั่นในเป้าหมายสูงสุดของพระพุทธศาสนา นั่นคือความหลุดพ้น หรือพระนิพพาน บุคคลเหล่านั้นย่อมบรรลุอริยผลเป็นอริยบุคคลระดับต่าง ๆ ตามวาสนาบารมีของตน ๆ พระอริยเจ้าเหล่านั้นแม้บางองค์จะยังมิได้บรรลุพระนิพพาน แต่ก็สามารถรู้เห็นประจักษ์แจ้งในพระนิพพานได้ด้วยธัมมจักขุเฉพาะตน
ถึงแม้สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจะดับขันธปรินิพพานไปนานถึง 25 พุทธศตวรรษอันเป็นเหตุปัจจัยประการสำคัญที่ทำให้พระธรรมคำสั่งสอนต่าง ๆ หายหกตกหล่นไปบ้างถูกปรับปรุงเปลี่ยนแปลงในข้อปลีกย่อยเล็ก ๆ น้อย ๆ บ้าง เพื่อความเหมาะสมต่อสภาพของสังคมต่าง ๆ ก็ตาม แต่ก็ยังมีบุคคลที่มีศรัทธามั่นทุ่มเทชีวิตศึกษาและปฏิบัติตามพระศาสนาตามหลักมัชฌิมาปฏิปทา อันได้แก่ การเจริญมรรคมีองค์ 8 จนบรรลุอริยผลเป็นพระอริยบุคคลตามลำดับภูมิธรรมแห่งวาสนาบารมีของท่าน น่าเสียดายที่พระอริยเจ้าบางองค์ก็ทิ้งไว้แต่เฉพาะพระธรรมเทศนา แต่บางองค์ก็ยังมีชีวิตอยู่ตราบเท่าทุกวันนี้
*----------------------------------------------------------------------------------------------------------*
หนังสือ PD 006 แม่บทแห่งธรรม
หนังสือเรียน DOU หลักสูตร Pre-Degree
