พุทธพจน์เตือนใจ
"สีลํ โลเก อนุตฺตรํ ศีลเป็นเยี่ยมในโลก" ขุททกนิกาย
การรักษาศีล 5 เป็นการรักษาปกติของความเป็นมนุษย์ไว้ เพื่อความเป็นปกติสุขของโลก ปกติของมนุษย์จะไม่ฆ่า ไม่ลักทรัพย์ ไม่ประพฤติผิดในกาม ไม่พูดเท็จ และมีสติสัมปชัญญะ สมบูรณ์ แต่กลับมีคนจำนวนมาก ที่ละทิ้งปกติวิสัยของตน แล้วปฏิบัติในทางตรงกันข้าม
หากมนุษย์ไม่มีศีลเลย ก็หมดความเป็นมนุษย์ หมดความสงบ และความสุข แม้มีชีวิตอยู่ก็เหมือนคนตายแล้ว เพราะไม่ทำความดีใดๆ ให้งอกเงยขึ้นมา มีชีวิตอยู่เพียงเพื่อทำความเดือดร้อนให้แก่ตนเอง และผู้อื่นเท่านั้น ที่ชาวโลกหาสันติสุขไม่พบก็เพราะ คนไม่สามารถรักษาปกติวิสัยของตนเองเอาไว้ได้ ดังนั้นเพื่อรักษาความเป็นคนของตนไว้ให้ดี จึงต้องอาศัยศีล 5 ไว้ควบคุมตนเอง ไม่ให้ละทิ้งความเป็นปกติวิสัยของคน
ศีล 5 จะคอยควบคุมกายวาจาของเรา ไม่ให้เบียดเบียน ตนเองและผู้อื่นให้เดือดร้อนจากการกระทำและการพูดไปตามอารมณ์ที่วู่วาม ศีลจึงเป็นคุณธรรมเบื้องต้นที่จะทำลายโทสะ เพราะศีลจะควบคุมกายและวาจา ไม่ให้ไปกระทบกระทั่งใคร ทำให้ใจเยือกเย็นลง จนโทสะที่มีอยู่ในใจสงบระงับไป เหมือนบังคับให้ไฟติดอยู่เฉพาะในเตา ไม่ลุกลามไปสู่ภายนอก ในที่สุดเมื่อหมดเชื้อในเตานั้น ไฟย่อมดับลงเอง
