นิทานอีสป เรื่อง พรานล่านกกับนกกระทา
นกกระทาตัวหนึ่งออกหาอาหารเพียงลำพัง และเดินหลงเข้าไปในกับดักของนายพราน นายพรานที่ซุ่มดูอยู่ใต้พุ่มไม้ ก็รีบกระตุกเชือกจับนกกระทาทันที
นกกระทาตกใจมากได้ร้องขอชีวิตว่า "ท่านโปรดปล่อยข้าไปเถิด ข้าสัญญาว่าข้า จะไปหลอกล่อเพื่อนของข้าให้มาติดกับดักของท่าน" เมื่อนายพรานได้ยินเช่นนั้นจึงกล่าวต่อไปว่า "ข้าไม่เชื่อคำพูดของผู้ที่คิดจะเอาชีวิตรอด ด้วยการทรยศพวกพ้องอย่างเจ้าได้หรอก" เมื่อพูดจบนายพันก็นำนกกระทากลับบ้านเพื่อทำเป็นอาหารมื้อเย็น
นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า
การทรยศต่อเพื่อนหรือพวกพ้องเพื่อเอาชีวิตรอดอาจทำให้เราเสียความไว้วางใจและไม่เป็นที่ยอมรับจากผู้อื่น
หลักธรรมในพระพุทธศาสนาที่เกี่ยวข้อง
สัจจะ (ความซื่อสัตย์)
การยึดมั่นในความจริงและไม่หลอกลวงผู้อื่นเป็นคุณธรรมสำคัญที่สร้างความไว้วางใจในสังคม
อธิษฐานธรรม (ตั้งมั่นในความถูกต้อง)
การมีความตั้งใจมั่นในสิ่งที่ดีงาม ไม่ยอมละเมิดหลักคุณธรรมแม้ในสถานการณ์ที่ลำบาก
กตัญญูกตเวที (ความกตัญญูรู้คุณ)
การไม่ทรยศหรือทำร้ายผู้ที่เกี่ยวข้องกับตนเอง เป็นการแสดงความเคารพและตระหนักในคุณค่าของผู้อื่น
สัมมาอาชีวะ (การดำรงชีพชอบ)
การดำรงชีวิตโดยไม่เบียดเบียนหรือทำร้ายผู้อื่น เป็นวิถีชีวิตที่นำไปสู่ความสงบสุขและความยั่งยืน
ข้อคิดสำคัญ:
การกระทำที่เห็นแก่ตัวหรือทรยศพวกพ้อง อาจช่วยให้รอดในระยะสั้น แต่ในระยะยาวกลับทำให้ตนเองสูญเสียความน่าเชื่อถือและคุณค่าความเป็นมนุษย์ การยึดมั่นในความซื่อสัตย์และคุณธรรม เป็นสิ่งที่นำไปสู่ความไว้วางใจและความเคารพจากผู้อื่น.
